Touched

Positief verrast doordat ontbrak waarvoor ik kwam (en toch teleurgesteld)

Een bezoek aan de Sint Henricus Parochie te Amersfoort

Vanuit mijn woonkamer kijk ik uit op een enorme Roomse kerk. Daar heb ik vanochtend de mis bezocht.
Mijn ervaring met de Roomse kerk bestaat uit het al jaren bezoeken van de mis op Kerstavond en van een enkele eucharistieviering tijdens een vakantie in Zuid-Europa.
Ik houd van die diensten. De kerkgebouwen zelf dragen al een sacrale sfeer. De grote, hoge kerkzaal, het altaar centraal, de (kniel)banken, de beelden, het licht dat door glas-in-lood naar binnen valt...ik kan bij stedenbezoeken geen kerk voorbij lopen zonder even binnen te gaan om Gods aanwezigheid te zoeken en doorgaans te vinden.
In de diensten ervaar ik altijd rust, de nabijheid van God, de grootheid in de stilte, de klassieke liturgie, in de koorzang, in het Latijn. Herman Finkers zei het al:

Ik (..) denk dat de mystieke en religieuze betekenis van het Latijn sterk wordt onderschat. Taal is per definitie een verminking van de werkelijkheid. Taal omschrijft iets maar ‘omschrijven' is nog niet hetzelfde als 'tot de kern geraken'. Het woord van God is uiteindelijk onbeschrijfelijk.

Het bewust gebruiken van een dode taal als Latijn herinnert ons aan die onvolledigheid van taal. `Et Incarnatus est' is meer dan alleen maar de mededeling dat Hij vlees is geworden. Het Latijn zegt als het ware 'Wees voorzichtig met deze mededeling; het is maar taal het gaat uiteindelijk om iets diepers en hogers`.

Die rust, die ik zo vaak in mijn eigen gemeente mis, die zocht ik vanmorgen.

Ik werd verrast door wat ik aantrof. Ik stapte een enorm gebouw binnen - en vond een kerkzaal die maar half zo groot was als de buitenkant deed vermoeden. De achterste helft van het gebouw doet tegenwoordig dienst als wijkcentrum. Geen klassieke kerkzaal met een stenen vloer en houten banken. Maar een gelakte houten vloer, comfortabele stoelen, een modern ingericht geheel. Ook de viering was anders dan ik verwachtte. Niks Latijn, alles gewoon in het Nederlands. (De Latijnse teksten stonden nog wel in het liturgieboekje, dat, zoals ik wél gewend ben van de RKK, in een volstrekt willekeurige volgorde de onderdelen van de dienst presenteerde.) Een jonge pastoor, die in begrijpelijke taal een mooie christelijke boodschap sprak, niet eens op de zijige, zalvende toon die in mijn beleving altijd door pastoors gehanteerd wordt. De liturgie leek een verjongingskuur te hebben ondergaan. De rust die ik zocht vond ik nog wel in de rituelen, in de verootmoediging, in de koorzang - maar niet in het geheel van de dienst. Het sacrale ontbrak.

En toch en toch en toch. Juist zo'n jonge pastoor, zo'n modern ingerichte zaal, zo'n heldere liturgie, het lijkt me een goede wending wil de kerk jongeren aanspreken. Wat een tegenstelling echter met de mensen die gekomen waren. Een handjevol slechts, stuk voor stuk minimaal tweemaal zo oud als ikzelf (28).

Wat een tegenstrijdig bezoek. Ik verwachtte een Latijnse mis, trof een mis die meer toegesneden was op mijn generatie, maar zat tussen mensen die daar niet toe behoorden. Wat gaat er mis in de kerk?

Ik kan niets met de paus, niets met heiligenverering, aan de communie heb ik niet deelgenomen. Maar ik houd van de RKK. Ik houd van het ontzag voor God, van het begrip dat ze heeft van liturgie - van introitus tot gloria - en van de rituelen.
Ik voel ook wat wringt tussen klassiek en modern, tussen oud en jong, tussen kerk en wereld, tussen God en mens. Misschien is dat wat ik overhield aan mijn bezoek van vanochtend. En de vraag hoe we daar als kerk iets mee moeten.

Thuis zette ik Missa in F major van Bach op. Toch nog Latijn.

Informatie en foto's St. Henricus

Een borrel erbij en een potje huilen

Carrièreplanning

Beveel gerust uw wegen,
al wat u 't harte deert,
der trouwe hoed' en zegen
van Hem, die 't al regeert.
Die wolken, lucht en winden
wijst spoor en loop en baan,
zal ook wel wegen vinden
waarlangs uw voet kan gaan.

Laat Hem besturen, waken,
't is wijsheid wat Hij doet!
Zo zal Hij alles maken,
dat g' u verwondren moet,
als Hij, die alle macht heeft,
met wonderbaar beleid
geheel het werk volbracht heeft,
waarom gij thans nog schreit.
(LvdK Gezang 427, 1 en 5)

Weg kwijt

Confused

Will it be better one day or is it the same for everyone and am I just the only one who refuses to accept that it's all useless?

10-12-2007/dummie

Voor B.

De weg terug (2)

HEER, niet trots is mijn hart,
niet hoogmoedig mijn blik,
ik zoek niet naar wat te groot is
voor mij en te hoog gegrepen.

Nee, ik ben stil geworden,
ik heb mijn ziel tot rust gebracht.
Als een kind op de arm van zijn moeder,
als een kind is mijn ziel in mij.

Israël, hoop op de HEER,
van nu tot in eeuwigheid.
(Psalm 131)

De weg terug

verdwaald

door onrust bevangen
zit ik opgesloten
in de mogelijkheden van het bestaan

op weg naar het niets
glijden hortend en stotend
de dagen voorbij

doelloos dwalend
jaloezie omvat mijn wezen
weet jij de weg?

Leven is zoeken naar wat je nooit zult vinden.

Voorjaar

When he went blundering back to God,
His songs half written, his work half done,
Who knows what paths his bruised feet trod,
What hills of peace or pain he won?

I hope God smiled and took his hand,
And said, "Poor truant, passionate fool!
Life's book is hard to understand:
Why couldst thou not remain at school?"

Charles Hanson Towne

Houd u niet ver van mij

eenzaamheid

de heer is met mij
niet gevoeld
en dagen
lange dagen

wachten
en werken
god is ergens
en misschien
hij kijkt neer
zou het kunnen

hij is met mij

Passion

Christelijk: 'kristelijk' of 'gristelijk'?

Christelijk komt het meest voor met een k-klank. De uitspraak met een g-klank is vooral gebruikelijk in sommige protestantse kringen; daarbuiten wordt deze ook weleens - al dan niet spottend - gebruikt om juist die kringen aan te duiden.

De beginletters chr- van uit het Grieks afkomstige woorden worden in sommige gevallen uitgesproken als 'gr' (chronisch, chroom, al komt in België daarnaast de k-klank voor), in andere als 'kr' (christoffelkruid, namen als Chris en Christine). Soms zijn beide mogelijkheden gangbaar, zoals bij chrysant, christen en christelijk.

Vroeger werden rooms-katholieke eucharistievieringen in het Latijn gehouden. Doordat de naam Christus in het Latijn met een k-klank werd uitgesproken, zijn rooms-katholieken vertrouwd geraakt en gebleven met die uitspraak, ook al zijn de missen inmiddels in het Nederlands. Van oudsher hadden protestanten de reputatie dat ze wat meer dan katholieken een heilig ontzag voor de bijbel hadden. Dat hield ook in dat men elk woord precies uitsprak zoals het er stond; vandaar 'gristus' en niet het half-Latijnse 'kristus'.

Bron: Onze Taal Taalkalender 2010 - 10 februari

Slechts in U bestaat mijn leven,
die uw bloed voor mij woudt geven.
...
Sterk mijn wankelend vertrouwen,
geef mij zelf wat Gij geboodt.
(Naar Gezang 360 LvdK)

God!

U zegt God te zijn.
God.
Almachtig.
Liefdevol.
Vader.
Vader?
Liefde?
Machtig?
Doe dan toch iets!

O Heer!

O Heer, blijf toch niet vragen.
Gij weet dat ik U haat,
dat ik geen kruis wil dragen,
niet gaan waarheen Gij gaat.
O Heer, blijf toch niet vragen.

O Heer, heb mededogen.
Vraag toch niet weer. Gij weet
dat ik U steeds verloochen,
dat ik U steeds vergeet.
O Heer, heb mededogen.

Gij weet toch alles, Here.
Ik heb U lief. Gij weet:
liefde zal mij verteren,
zelfs als ik U vergeet.
Gij weet toch alles, Here.
(Uit: Gezang 83, LvdK)

Hoor!

Gedenk niet meer het kwaad van voorgeslachten.
Zie, hoe wij uw barmhartigheid verwachten.
God van ons heil, wij zijn verzwakt door lijden.
Het geldt uw eer, kom spoedig ons bevrijden.
Verzoen het grote kwaad / dat ons voor ogen staat,
laat U door ons verbidden.
Het geldt uw naam, o God, / wanneer de heiden spot:
Is God niet in hun midden?
(Psalm 79, 5 GK)

Vasten

Daarom vastten wij en vroegen onze God om hulp, en hij verhoorde ons.
(Ezar 8,23)

Vandaag

't Geloof kan nooit te völle oetzeen

't Geloof kan nooit te völle oetzeen:
op wöarde van de Hear kö'j an.
Biej leu mangs mear beloavn as anbeen.
biej Jezus goa'j nooit löag vandan.
Wat zol ooit ziene macht bepaarken?
Alns oonderwaarpt zich zien gebod.
En wat zien leefde wil goan waarken
doar schöt zien können neet te kort.

Dee hoppe maakt 't verdreet oons meelder.
Gif mood an hem dèn dale lea.
Vuur eur dee 't Woard het heil oetscheeldert
zeent baarge leeg, 'n pad duur de zea.
O, zaligheid neet of te metten,
woer zearigheid is an de kaant,
doar is oethoezig wean vergetten
en wiej, wiej zeent in 't vaderlaand!

Liedboek 291: Nooit kan 't geloof te veel verwachten
Uit G. Morsink - Twents gezangenbook

Tranen

Vanmorgen moest ik in Amsterdam zijn, op school. Een afspraak met mijn scriptiebegeleider - feedback. Wat hij te zeggen had viel niet mee. Concreter formuleren, opbouw herzien. Ik werd er niet vrolijk van. Werk aan de winkel. En precies op die terreinen die ik lastig vind.

Op weg van school naar Centraal Station besloot ik een halte eerder uit te stappen om nog een stukje van Amsterdam te zien; halte Nieuwmarkt. Als je van de Nieuwmarkt naar het Centraal Station loopt, kom je door de rosse buurt. Ik liep over de Oudezijds Voorburgwal en werd zo ontzettend verdrietig. Achter de ramen schaars geklede vrouwen, op straat mannen die glimlachend naar binnen kijken. De tranen stonden me in de ogen. Wat kun je anders dan huilen als je daar loopt? Verdwaalde mensen, die het zoeken in drugs en seks. Er is zoveel moois en zoveel beters. Maar hoe maak je ze dat duidelijk, hoe vertel je dat er liefde is, dat God liefde is?
En dan moet ik me nu thuis weer druk gaan maken over de studie?

Ik huil nog steeds...

Voor A. en J.

MIJN VRIEND

Mijn vriend,
hij staat aan de rand van een afgrond,
maar hij wankelt niet,

zij die beweren dat hij wankelt
weten niet wat wankelen is,

het lijkt op wankelen,
het lijkt zelfs op vallen,
op ergens zich nog aan vast willen klampen,
maar het is het niet,

het is ook geen schreeuwen
wat hij doet,
geen terugdeinzen, geen aarzelen, geen omkijken,

het is iets nieuws,
iets anders,
iets wat niemand kan -

mijn vriend,
zijn blauwe hemel,
zijn slechtvalken ongeduld,
zijn grauwe winters zuivere onsterfelijkheid,

hij wankelt niet.

Toon Tellegen