woensdag 10 februari 2010

Christelijk: 'kristelijk' of 'gristelijk'?

Christelijk komt het meest voor met een k-klank. De uitspraak met een g-klank is vooral gebruikelijk in sommige protestantse kringen; daarbuiten wordt deze ook weleens - al dan niet spottend - gebruikt om juist die kringen aan te duiden.

De beginletters chr- van uit het Grieks afkomstige woorden worden in sommige gevallen uitgesproken als 'gr' (chronisch, chroom, al komt in Belgiƫ daarnaast de k-klank voor), in andere als 'kr' (christoffelkruid, namen als Chris en Christine). Soms zijn beide mogelijkheden gangbaar, zoals bij chrysant, christen en christelijk.

Vroeger werden rooms-katholieke eucharistievieringen in het Latijn gehouden. Doordat de naam Christus in het Latijn met een k-klank werd uitgesproken, zijn rooms-katholieken vertrouwd geraakt en gebleven met die uitspraak, ook al zijn de missen inmiddels in het Nederlands. Van oudsher hadden protestanten de reputatie dat ze wat meer dan katholieken een heilig ontzag voor de bijbel hadden. Dat hield ook in dat men elk woord precies uitsprak zoals het er stond; vandaar 'gristus' en niet het half-Latijnse 'kristus'.

Bron: Onze Taal Taalkalender 2010 - 10 februari

2 opmerkingen:

  1. "De beginletters chr- van uit het Grieks afkomstige woorden worden in sommige gevallen uitgesproken als 'gr'" Nee, niet als gr, maar als chr (dat is niet hetzelfde).

    BeantwoordenVerwijderen
  2. De vraag is of je het uitspreekt als 'gristelijk' of als 'kristelijk'. De 'gr' in het stukje is dus fonetisch bedoeld. Maar wellicht kun jij (fonetisch) duidelijk maken wat het verschil is tussen 'gr' en 'chr'. ;-)

    BeantwoordenVerwijderen